De eerste zeilschepen verschenen rond 3000 voor Christus in Egypte. e. Dit wordt bewezen door de muurschilderingen die oude Egyptische vazen versieren. Het gebruik van het zeil was het eerste gebruik door de mens van de energie van een natuurlijk element - lucht.
Aanvankelijk speelde het zeil de rol van hulpvoortstuwingsinrichting bij gunstige windrichtingen. Maar na verloop van tijd werd zeiluitrusting de belangrijkste, die de riemen bijna volledig verving. Geleidelijk werden de zeilen en rondhouten ingewikkelder en gevarieerder.
Zeilboten
Met het begin van het tijdperk van de dynastieën van de farao's (3200-2240 v. Chr.), verscheen de houten scheepsbouw in Egypte en begon zich te ontwikkelen. Uiterlijk was de boot een wandeling op een papyrusboot.
Het schip had een primitief vierhoekig zeil waarmee het voor de wind kon varen. De bewapening van het vaartuig werd voltooid door roeiriemen, evenals een of meer roeren, stevig bevestigd in de oarlocks aan de achtersteven.
Het oudste zetschip van de Egyptenaren werd in 1952 gevonden in het zuidelijke deel van de piramide van Cheops (Khufu). Zijn leeftijd is bijna 4, 5 duizend jaar! De halvemaanvormige romp van het schip met een waterverplaatsing van 40 ton had een lengte van 43,4 m en een breedte van 5,9 m.
De schepen van het Nieuwe Koninkrijk-tijdperk waren verwoestend anders dan hun voorgangers. Het profiel van het schip werd merkbaar scherper, de boeg en achtersteven werden nog hoger geheven. De spanband is verleden tijd, maar om het knikken van het schip te voorkomen, bleven scheepsbouwers de kabel tussen de balken op de boeg en achtersteven trekken.
Het oude Griekenland
Het is mogelijk dat de oude Grieken, die als eersten leerden hun boten met dierenhuid te bedekken, het zeil uitvonden - het belangrijkste, na de riem, een hulpmiddel voor het besturen van schepen.
Op basis van hun eigen technologische prestaties leenden de Grieken het beste van het ontwerp van de Egeïsche en Fenicische schepen. De oude Griekse vloot werd voornamelijk gebouwd voor oorlog op zee, en daarom was het bij de Grieken dat de verschillen tussen koopvaardij- en militaire schepen - robuust en wendbaar - voor het eerst duidelijk werden gedefinieerd. De romp van het schip was geverfd en ingesmeerd met vet, en onder de waterlijn was het geteerd of omhuld met loden platen.
De eerste oorlogsschepen waren relatief lichte schepen en hadden een lengte van slechts 30-35 m. Afhankelijk van het aantal rijen roeispanen werden in eerste instantie enkelrijige unirems en dubbellaagse biremen gebouwd. De gebruikelijke lichte unirema had 12-15 m en had aan elke kant 25 roeiriemen. De rol van een metalen ram op deze schepen werd gespeeld door een gigantische speer van ongeveer 10 meter lang.
Geleidelijk heeft de tijd het uiterlijk van oorlogsschepen veranderd. De belangrijkste schepen van de meeste mediterrane vloten waren triremen (de Grieken noemden ze triremen). Drie rijen roeispanen gaven ze deze naam. Het totale aantal roeispanen op zo'n schip bereikte 170.
De koopvaardijschepen van de Grieken (Lembiërs, Keletes en Kerkurs) verbeterden sneller dan de militairen. Met een lengte van 20-25 m hadden ze een draagvermogen van 800-1000 ton. Op een koopvaardijschip werden vaak twee masten geïnstalleerd. De hoofdmast droeg een vierhoekig zeil dat aan het garen was bevestigd. Als ballast werd zand gebruikt.
Europese scheepsbouw
De eerste zeilschepen van de Middeleeuwen verschenen tijdens de kruistochten. Op dit moment verschenen er zeilschepen. De eerste beuken waren eenmaster. Vervolgens werden ze uitgerust met twee masten met één boom. De hoge voormast werd op de boeg van het schip geïnstalleerd. De hoofdmast bevond zich in het midden van de romp en was langer dan de kiel.
Er waren drie boten in de beuken en een groot aantal ankers - meestal tot twintig. Het was bijna onmogelijk om het anker, dat meer dan een ton woog, op te tillen. Daarom gaven de matrozen er de voorkeur aan afstand te doen van het anker dat zijn missie had volbracht, zonder spijt te hebben van het afhakken van het ankertouw.
De bemanningen van sommige beuken telden 100-150 matrozen. Dergelijke schepen konden tot duizend passagiers aan boord nemen. De beuken waren bont en gekleurd met heldere vlaggen en wimpels. Daarnaast waren ze versierd met gebeeldhouwde versieringen, sculpturen van zeemeerminnen en goden. De zeilen waren gekleurd, van scharlaken tot zwart.
Zeilschepen, hun typen en kenmerken
De typen zeilschepen waren te allen tijde gevarieerd. Naast het oorspronkelijke ontwerp kan de zeilboot op verzoek van de eigenaar wijzigingen ondergaan, afhankelijk van de vaaromstandigheden of lokale tradities. Zeilschepen kunnen een dag tot enkele maanden duren, maar langdurig zeilen vereist een zorgvuldige planning met aanloophavens om de voorraden aan te vullen.
Er zijn verschillende soorten zeilschepen, maar ze delen allemaal basiskenmerken. Elk zeilschip moet een romp, rondhouten, tuigage en ten minste één zeil hebben.
Mast - een systeem van masten, werven, gaffels en andere constructies ontworpen om zeilen, signaallichten, observatieposten, enz. De mast kan vast (masten, topmolens, boegspriet) en verplaatsbaar (yards, gaffels, gieken) zijn.
Het zeil - de schroef van een zeilschip - is een stuk stof, op moderne zeilboten - kunststof, dat met behulp van tuigage aan de mast wordt bevestigd, waardoor de windenergie kan worden omgezet in de beweging van het schip. Zeilen zijn verdeeld in recht en schuin. Rechte zeilen hebben de vorm van een gelijkbenige trapezium, schuine zeilen hebben de vorm van een driehoek of ongelijke trapezium. Door het gebruik van schuine zeilen kan het zeilschip steil naar de wind toe varen.
Soorten masten
• Voormast. Dit is de allereerste mast, als je vanaf de boeg van het schip telt.
• Grote mast. Het is de tweede constructie van dit type vanaf de boeg van het schip. Het is ook de hoogste op twee-drie-mast schepen.
• Bezaansmast. De achterstevenmast, die op elk vaartuig de allerlaatste mast van de boeg is.
De meest voorkomende indeling van zeilschepen is naar type en aantal masten. Hier komt de naam van het type zeilschip vandaan. Alle zeilschepen kunnen dus verschillende soorten zeilen in verschillende aantallen op hun mast dragen, maar ze vallen allemaal in de volgende categorieën:
Zeilschepen met één mast
Yal is een lichte rakeless zeilboot (bijboot). De mast op de yala is één, vaak verwijderbaar, en wordt de voormast genoemd
Cat is een zeilschip dat wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van één mast die ver vooruit wordt gedragen, dat wil zeggen nabij de boeg van de boot
Sloep is een eenmast zeezeilschip
Tender is een eenmast zeezeilschip met drie soorten zeilen op de mast: stagzeil, trisaille en marszeil
Een kotter is een zeilschip met één mast met een schuine, in de regel gaffeltuigage met twee stagzeilen
Tweemaster zeilschepen
Yol is een tweemaster met een bezaanmast in het achterschip nabij de roerkop en met schuine zeiluitrusting
Kech is een tweemaster zeilschip, dat zich van de Yola onderscheidt door een iets grotere bezaanmast. Daarnaast is het zeiloppervlak van de achtermast goed voor ongeveer 20 procent van het totale zeiloppervlak van de zeilboot. Deze functie biedt een voordeel bij het hanteren bij harde wind
Schoener (Bermudaschoener) is een zeezeilschip met twee masten met schuine zeilen
Brigantine is een tweemaster zeilschip met gecombineerde zeiluitrusting, met een direct zeiltuig op de voormast en schuine zeilen op de grote mast
Brig is een tweemaster zeilschip met directe zeilbewapening
Driemaster zeilschepen (meermast zeilschepen)
Caravel - heeft drie masten met rechte en schuine zeilen
Een bark is een groot zeilschip met drie of meer masten, dat aan alle masten direct zeiltuig heeft, behalve de achtermast, die is voorzien van schuine zeilen
Barkentina (schoenerschors) - in de regel is dit een zeilschip met drie of meer masten met gemengde zeiluitrusting, en heeft het een direct zeiltuig alleen op de voormast, op de andere masten zijn er schuine zeilen
Een fregat is een zeilschip met drie of meer masten met rechte zeilen op alle masten
Jacht
Aanvankelijk waren zeiljachten snelle en lichte schepen die werden gebruikt om VIP's te vervoeren. Vervolgens werd een jacht een zeilmotor, motor of gewoon een zeilschip genoemd dat bedoeld was voor toeristische of sportieve doeleinden.
De eerste jachten verschenen in de achttiende eeuw. Ze waren behoorlijk snel en comfortabel, daarom gaven rijke mensen de voorkeur aan dit soort zeetransport. Moderne zeiljachten hebben een buitenboordmotor waardoor het gemakkelijk is om in de haven te manoeuvreren en met lage snelheid te varen, ook als het helemaal rustig is. Ze zijn onderverdeeld in cruisen (er is een hut aan boord), plezier en racen.
Naast de bovengenoemde typen zeilschepen in de geschiedenis van de scheepvaart, waren er een groot aantal andere namen, waarvan er vele in de loop van de tijd zijn verdwenen, maar dankzij liefhebbers zijn sommige schepen tot op de dag van vandaag bewaard gebleven in de vorm van volledig functionele kopieën of replica's: korvet, fluiten, galjoen, logger, klipper, shebek, karakka, windjammer.
Classificatie van zeilschepen
per soort zaak:
• Houten.
• Kunststof.
• Staal.
door het aantal gebouwen:
• Een lichaam
• Dubbelwandig (zeilcatamarans)
• Drieromp (zeiltrimarans)
afhankelijk van het gebruik van de kiel:
• Kieljachten (dergelijke schepen gebruiken een zware kiel, dit kan de drift van het schip aanzienlijk verminderen en het zwaartepunt verlagen).
• Bijboten (op dergelijke jachten is een speciaal midzwaard geïnstalleerd, indien nodig kan dit worden opgetild om de diepgang van het schip te verminderen).
• Compromisjachten (ze gebruiken tussenliggende ontwerpoplossingen tussen bijboot- en kielconstructies).
Oude zeilschepen en hun navigators verdienen onze bewondering en respect, zelfs nu, aan het einde van de 20e eeuw, wanneer zowel radarnavigatie als ruimtezeilen bestaan. Ze zijn allemaal het gemeenschappelijke erfgoed van de mensheid. Oude zeilschepen die onze tijd hebben overleefd, zijn musea geworden of staan in musea.
